وسایل گازسوزجهت سوختن به هوا نیازدارند.تنها راه ارتباطی آنهابا فضای بیرون دودکش است.ازجمله حوادثی که دراثرعدم استفاده ازدودکش مناسب اتفاق می افتدگاز گرفتگی است.بخصوص برای وسایل گازسوزی چون بخاری .یکی دیگرازعوامل گازگرفتگی عدم تهویه درفضای اتاق است.سوختن ناقص گازموجب ورود گازهای سمی حاصل به فضای اتاق شده وموجب مسمومیت افرادو حتی مرگ آنهاخواهد شد.
تاریخچه دودکش
درگذشته برای گرم کردن خانه ازحلقه های آتش استفاده می کردندکه فضای خانه را پرازدود می کردوموجب سیاه شدن سقف خانه می شد.این حلقه های آتش درنزدیکی سقف خانه قرارمی گرفتند.بات روی کارآمدن دودکش هاووسایل گازسوز طراحی وساخت خانه ها دستخوش تغییراتی شدومنجربه راهی مناسب برای خارج کردن دوداز خانه ها شد.
دودکشها باتوجه به نوع کاربرددرکارخانجات.منازل .نیروگاه های حرارتی و…. کاربرد دارند.
دود کش چیست؟
دودکش وسیله ای است که دودهاوگازهای حاصل ازاحتراق رابه فضای بیرون منتقل میکند.
نحوه کار دودکش
به طورکلی دراثرحرارت وزن مخصوص گازکاهش یافته وحجم افزایش می یابددرنتیجه وزن آنهانسبت به هوای خارج سبکترشده وازدرون مکش به سمت بالاحرکت کرده ودرنهایت فضای بیرون منتقل می شود.
مکشی که دردودکش بوجود می آید به چه عواملی بستگی دارد؟
۱-ارتفاع دودکش
هرچه قدرارتفاع دودکش بیشترباشدقدرت کشش آن بیشترمی شود.حداقل ارتفاع دودکش را۵متردرنظرمی گیرند.
۲-سطح مقطع دودکش
باافزایش ارتفاع دودکش می توان سطح مقطع دودکش راکمتراتخاذنمود.
۳-درجه حرارت دودوگازهای حاصل ازاحتراق
که به نوع سوخت بستگی دارد.
۴-جنس جداره دود کش
که هرچه صاف وصیقلی باشداصطکاک آن کمتراست وکشش آن بهترصورت می گیرد
مشخصات دودکش
-سطح مقطع آن دایره یا مربع انتخاب شود
-جداره داخلی دود کش صاف وصیقلی باشد
-دودکش مستقیم وعمودکارگذاشته شودوحداکثرزاویه انحراف ۳۰درجه باشد.
-دهانه خروجی دودکش درهوای آزادودرجهت جریان بادباشد.
-دیچه ای درانتهای پایین دودکش جهت بازدیدوزدودن دوده تعبیه شود.
-مجهزبه کلاهک مخصوص برای جلوگیری ازورودبرف وباران و…باشد.
-درصورت درجه حرارت بالاازمصالح نسوز ساخته شود.
-حداقل قطردودکش برای سیستم حرارت مرکزی ۲۰سانتی مترباشدوبرای آبگرمکن ودستگاه های مشابه۱۵سانتی مترباشد.
دراینجابه اختصاربه معرفی برخی ازدودکشهاونحوه عملکردآنهاونکات ایمنی آنها به هنگام استفاده ازآنها می پردازیم.
انواع دود کش ها
دودکشها باتوجه به نوع کاربرددرانواع وسایزهای مختلفی ساخته می شوند.
۱-دودکشهایی که داخل دیوارکار گذاشته می شوند.
۲-دودکشهایی که به وسایل گازسوزمتصل هستند.
۳-دودکش نیروگاه های دودکش خورشیدی.
دودکشهای کارگذاشته درداخل دیوار
این نوع دود کشها ازنوع سیمانی.آجری وایرانیتی هستندکه بهترین نوع انهاایرانیتی است.
دودکشهای وسایل گازسوز
این دودکشهاشامل لوله های خرطومی.پلاستیکی وفلزی هستندکه خرطومی وپلاستیکی نسبت به فلزی ایمنی کمتری دارندوبیشتربرای تهویه هوای محیط استفاده می شوند.
نیروگاه های دودکش خورشیدی
یک نیروگاه دودکش خورشیدی است که با تولیدجریان هادی القایی موجب چرخش توربینها ودرنهایت تولید برق می شود.
نحوه عملکردنیروگاه
تابش خورشیدبه سقف هادی نوربرج مرکزی موجب گرم شدن هوای زیرسقف می شود.هوای گرم به علت سبک بودن ازبالای برجی که درمرکزاین سقف واقع شده خارج می شودوهوای سردکه سنگین است ازبیرون توسط مکش وارد می شودودوباره مرحله قبلی تکرارمی شود.این جریان به طورمداوم ادامه داردوبه وسیله توربین پله ای فشاربه انرژی مکانیکی تبدیل شده وتوسط ژنراتورهابرق تولید می کند.
البته بایدتوجه داشت که محل اتصال این برج با سقف شیشه ای درمقابل نفوذهوای هوامقاوم باشد.این برج بصورت عمودی است.
نکات ایمنی هنگام استفاده ازدودکشها
هروسیله گازسوزبایدمجهزبه یک دودکش استانداردوکلاهک باشد.
-همیشه محل اتصال دودکش به وسایل گازسوز بازرسی شودواطمینان ازثبات آنها
-انتهای دودکشهای توی کارباید حداقل ۱مترازسطح پشت بام بالاترباشد.
-خودداری ازنصب دودکش درحیاط های سربسته
-عدم عبوردودکش ازفضای داخلی سقف کاذب وحمام
-قبل ازاستفاده ازدودکشهاازسالم بودن آنها مطمین شویم
-دودکشهای وسایل گازسوزبایدمجهزبه بخش عمودی وکلاهک Hباشند.
-ازقراردادن دودکش درمکان هایی که مسیرخروج رامسدودمی کندخودداری کنید.
-هنگام نصب دودکش ازکمترین تعداد زانو استفاده شود.
-ازمسدودنبودن راه ورودی دودکش اظمینان حاصل فرمایید.
-درصورت اجباراگرلوله دودکش افقی باشدبه ازای هر۱مترمسیرافقی۵/۲تا۳متر مسیرعمودی درنظرگرفته شود.
-برای دودکشهای داخل وبیرون دیواربه هیچ عنوان ازلوله های پلاستیکی وغیرمقاوم دربرابرحرارت استفاده نشود.
-دودکش بایدازورقه های ضدزنگ ونسبتا ضخیم ساخته شود.
منبع: Saeidahmadi.mihanblog.com و ۱۲۵bog.blogfa.com