ای حرفه

در دنیای علمی امروزی که هر لحظه شاهد پیشرفت‌ها و نوآوری‌های جدید هستیم، سوالاتی در مورد امکان استفاده از هوش مصنوعی در نگارش مقالات و متون علمی مطرح می‌شود. آیا واقعاً می‌توانیم به یک ماشین اعتماد کنیم تا مطالب علمی و پژوهشی ما را بنویسد؟ این مقاله به بررسی این سوال پرداخته و نقاط قوت و ضعف استفاده از هوش مصنوعی در نگارش متون علمی می‌پردازد.

هوش مصنوعی در نگارش متون

هوش مصنوعی با توانایی‌های بی‌نظیر خود، توانسته است در بسیاری از زمینه‌ها جایگاهی مستقر کند. اما آیا می‌توانیم از این تکنولوژی در نگارش متون علمی بهره‌مند شویم؟ مدل‌های متنوعی مانند GPT-4 با قابلیت‌های شگفت‌انگیزشان می‌توانند در این زمینه ما را یاری کنند. این مدل‌ها می‌توانند با تجزیه و تحلیل متون مختلف، متن‌های جدید با کیفیت بالا تولید کنند. هرچند استفاده از هوش مصنوعی مزایای زیادی دارد، اما نمی‌توان چشم از محدودیت‌ها و چالش‌های آن برداشت. یکی از این چالش‌ها نیاز به داده‌های زیاد برای آموزش مدل‌هاست. همچنین، مسئله اصالت محتوا و تولید متن‌های منحصر به فرد نیز باید مد نظر قرار گیرد.

نظر انتشارات الزویر (Elsevier) در مورد استفاده از هوش مصنوعی در نگارش علمی (سپتامبر ۲۰۲۳)

الزویر، یکی از بزرگترین ناشران مقالات علمی در جهان، نظر مشخصی در مورد استفاده از هوش مصنوعی و فناوری‌های یاری‌رسان هوش مصنوعی در نگارش علمی دارد. براساس سیاست‌های الزویر، هوش مصنوعی و ابزارهای یاری‌رسان هوش مصنوعی نمی‌توانند به عنوان یک نویسنده در کارهای منتشر شده شناخته شوند. دلیل این موضوع این است که نویسندگی وظایف و مسئولیت‌هایی دارد که تنها می‌تواند به انسان‌ها نسبت داده شود.

الزویر تأکید دارد که این سیاست شامل ابزارهایی که برای بررسی املا و گرامر یا مدیریت منابع مورد استفاده قرار می‌گیرند، نمی‌شود. این سیاست صرفاً مربوط به هوش مصنوعی و ابزارهای یاری‌رسان مانند مدل‌های زبان بزرگ است که می‌توانند خروجی‌هایی تولید کنند که در ایجاد یک کار علمی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، در صورتی که نویسندگان از این فناوری‌ها در فرآیند نگارش علمی استفاده کنند، الزویر توصیه می‌کند که این موضوع در یک بخش جداگانه از مقاله آورده شود. نویسندگان باید ابزار مورد استفاده و دلیل استفاده از آن را مشخص کنند.

در مورد استفاده از هوش مصنوعی برای ایجاد یا تغییر تصاویر، الزویر تأکید دارد که تغییر تصاویر با هدف پنهان کردن یا افزایش ویژگی‌های خاص مجاز نیست. تنها استثنا، زمانی است که استفاده از هوش مصنوعی جزئی از طراحی تحقیق یا روش‌های تحقیق باشد. در نهایت، در مورد مسئله حق تألیف، الزویر توضیح می‌دهد که هوش مصنوعی و ابزارهای یاری‌رسان هوش مصنوعی تحت سیاست حق تألیف الزویر شناخته نمی‌شوند. نویسندگانی که از این ابزارها استفاده می‌کنند، باید استفاده خود را در یک بخش جداگانه از مقاله آورده و کلیه حقوق مربوط به الزویر یا شریک جامعه منتقل شود.

نظر انتشارات تیلور و فرنسیس (Taylor & Francis) در مورد استفاده مسئولانه از ابزارهای هوش مصنوعی در ایجاد محتوای علمی (سپتامبر ۲۰۲۳)

تیلور اند فرنسیس، یکی از ناشران برجسته جهانی علوم انسانی، بیانیه‌ای منتشر کرده است تا نظر خود را در مورد استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی در تحقیق و نگارش مشخص کند. این ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی شامل مدل‌های بزرگ زبانی (LLMs)، هوش مصنوعی تولیدکننده، و چت‌بات‌ها (مانند ChatGPT) می‌شوند. تیلور اند فرنسیس، استفاده افزاینده از این ابزارها در تحقیقات علمی را تایید می‌کند و باور دارد که این ابزارها، در صورت استفاده مناسب و مسئولانه، می‌توانند نتایج تحقیقات را افزایش دهند و به پیشرفت دانش کمک کنند.

نویسندگان مسئول اصالت، اعتبار، و درستی محتوای ارسالی خود هستند. هنگام استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی، از نویسندگان انتظار می‌رود که به صورت مسئولانه و مطابق با سیاست‌های سردبیری و اصول اخلاق نشریات علمی عمل کنند.

نویسندگی نیازمند پذیرش مسئولیت محتوا، توافق به نشر از طریق یک قرارداد نشر نویسنده، و ارائه اطمینان قراردادی در مورد درستی کار دارد. این مسئولیت‌ها ویژگی‌های انسانی هستند که نمی‌توان توسط ابزارهای هوش مصنوعی عهده‌دار شد. بنابراین، این ابزارها نباید به عنوان یک نویسنده فهرست شوند. ولی نویسندگان باید تمام منابع و مشارکت‌کنندگان مورد استفاده در کار خود را اعلام کنند.

تیلور اند فرنسیس، که بیش از ۲۰۰ سال سابقه در نشر علمی دارد، حمایت گسترده‌ای از جوامع متخصص، پژوهشگران، و آفرینندگان دانش در سراسر جهان انجام می‌دهد. این ناشر با انتشار ۲,۷۰۰ ژورنال و ۸,۰۰۰ کتاب جدید هر سال، در تمام رشته‌ها فعالیت می‌کند و به تبادل دانش و پیشرفت انسانی کمک می‌کند.

نتیجه‌گیری:

می‌توان گفت که هوش مصنوعی و ابزارهای مبتنی بر آن، از جمله مدل‌های بزرگ زبانی مانند ChatGPT، در حال بازنویسی قوانین و استانداردهای نگارش علمی هستند. این تکنولوژی‌ها، با قابلیت‌های فراوان خود، قادر به تسهیل فرآیند نگارش و ایجاد محتوای علمی هستند، اما همچنان نیازمند نظارت و ویرایش انسانی می‌باشند.

ناشران بزرگ علمی مانند الزویر و تیلور اند فرنسیس، در حالی که استفاده از این تکنولوژی‌ها را می‌پذیرند و قابلیت‌های آنها را تایید می‌کنند، تاکید زیادی بر مسئولیت و اصالت محتوای انسانی دارند. آنها معتقدند که نویسندگان باید برای محتوای ارسالی خود مسئولیت بپذیرند و استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی را به صورت شفاف و مستند کنند.

همچنین، هر دو ناشر بر این نکته تاکید دارند که ابزارهای هوش مصنوعی نمی‌توانند به عنوان نویسندهٔ اصلی یا همکار محسوب شوند، چرا که مسئولیت و تعهدات نویسندگی ویژگی‌های انسانی هستند که نمی‌توان آنها را به یک سیستم مصنوعی واگذار کرد.

با وجود تمام مزایایی که ابزارهای هوش مصنوعی در نگارش علمی ارائه می‌دهند، نیاز به توجه و هوشیاری در استفاده از آنها وجود دارد. استفاده مسئولانه و هوشمندانه از این تکنولوژی‌ها می‌تواند به پیشرفت دانش و علم کمک کند، در حالی که نادیده گرفتن اصول اخلاقی و استانداردهای علمی می‌تواند به نتایج منفی بیانجامد. در نهایت، این نکته حیاتی است که انسان‌ها باید در کنترل فرآیند نگارش باقی بمانند و مسئولیت اصلی محتوا بر عهده آنها باشد