مقدمه

گاز کلر ۲٫۵ مرتبه از هوا سنگین تر بوده و بوی سمی وبد وخفه کننده دارد.

آن را به عنوان بخشی از نمک های طعام وترکیبات دیگر به مقدار زیادی در طبیعت و الزاما در بیشتر جانداران وجود دارد وگاهی در اتمسفر فوقانی کلرداری مانند کلرفلوءور کربن هستند که در تخریب لایه اوزون موثرند.

کلر در ردیف بین گوگرد وآرگون جدول تناوبی قرار داردو کلر در گروه  بین فلوءور وبرم است.

عدد اتمی کلر ۱۷ است که در فرم عنصری  خودش زیر نظر شرایط استاندارد کلر اکسید کننده قویی است که برای سفید سازی پارچه ها و بعنوان  ضدعفونی کننده خیلی زیاد در استخرهای شنا برای تمیزی و بهداشت آب استخراستفاده می کنند.

  آشنایی با کلر

۱-۱ تایخچه کلر

شله کلر را به همان روشی که امروزه در کتاب درسی امده تشریح کرد

به وسیله‌ی اثر دادن اسید کلریدریک بر اکسید منگنز شله از سنگ معدن پیرولوزیت، که اکسید طبیعی منگنزه، استفاده کرد.

گاز حاصل بوی زننده‌ای داشت و رنگ ان نیز ناخوشایند بود (زرد مایل به سبز).. با بیشتر فلزات ترکیب می‌شد، و از واکنش آن با آمونیاک دود غلیظی (کلرید آمونیوم) بدست می امد. قابلیت حل شدن آن در آب ضعیف بود.

شله عبارت یک عنصر شیمیایی جدید را به کار نبرد، او در استانه کشف بود و می‌توانست مجموعه منطقی تحقیقاتش را در خصوص ماهیت عنصری این گاز دنبال می کند. که متعصبانه از نظریه‌ی ذات آتش پیروی میکند گاز کشف شده‌اش را اسید کلریدریکی نام گذاری کرد که ذات آتش خود را از دست داده بود.

نتیجه که بدست اوردند این بود که گاز جدید باید ساده باشد (اسید کلریدریک منهای ذات آتش).شله آن گاز را اسید کلریدریک غیر آتشین یا اسید موریک غیر آتشین^[۱] اسید موریک نامیده می‌شد و از کلمه‌ی لاتین «موریا»، به معنی آب نمک، هست نام گذاشت. در آن زمانه شله با کوندیش و بقیه دانشمندان، در این مورد که هوای اشتعال‌پذیر (ئیدروژن) همان «ذات آتش» است هم عقیده بود

لاووازیه نظریه‌ی ذات آتش را قبول نکرد. حتی نام «اسید موریک غیر آتشین» اعتراض کرد.از نظر او، اسید تهیه شده ترکیبی از اسید موریک (کلریدریک) و اکسیژن بود. اسید موریک اکسید شده، همان چیزی است که ما امروزه به عنوان عنصر کلر میشناسیم. لاوازیه عقیده داشت که باید تمام

اسیدها حاوی اکسیژنی در حالت ترکیب با عنصری دیگرند. لاووازیه، اسید موریک را عنصر «موریوم» نام گذاشت و آن را در «جدول اجسام ساده» خود جای داد (بنیان موریوم).

لاووازیهتلاش میکرد تا برای روشن کردن ماهیت گاز کشف شده توسط شله موضوع را پیچیده‌تر کرده بود. بعضی از شیمیدانان سعی کردند موریوم آزاد را بدست بیارند اما این تلاشهایشان بی‌ثمر بود و ماهیت گاز جدید روشنتر نشد.

انسان در دوران باستان بعضی از ترکیبات کلر دار مانند کلرید سودیوم^[۲] کلرید آمونیوم ^[۳] را تشخیص میداد . بعدها اسید ئیدروکلریک^[۴] نیز شناخته شد و در مقیاس وسیعی ازش استفاده کردند. تعدادی زیادی از ترکیبات کلر از جانب پزوهشگران مورد بررسی قرار دادند و شکی نیست که در کار با این ترکیبات، کلر آزاد نیز مکرراً بوجود بیایددانشمندان مشهوری توانستنن کلر را شناسایی کنند، از جمله گلاوبر (که نمک گلاوبر نیز به نامش ثبت شده)، وان هلمونت، و بویل. اما حتی اگر این گاز عجیب زرد مایل به سبز توجه این دانشمندان را به خود جلب می‌کرد، نمیتوانستد ماهیت دقیقی از ان را بدست بیارند.

دیوی در سال ۱۸۰۷، با انجام آزمایشاتی بر روی اسید موریک مشهور، تلاش کرد این مسعله را حل کند. او سعی کرد با روش الکتریکی این اسید را تجزیه کنه. اما هیچ‌گونه تجزیه‌ای ندید. او به طور استادانه بر روی اسید اکسی موریک کار کرد، که به هر حال موفق به تهیه‌ی آب یا آزاد کردن اکسیژن نشد. اسید مثل یک ماده‌ی ساده عمل می‌کرد. اثر آن بر روی فلزات یا اکسید آنها نمکهای مشخصی به وجود می‌آورد. تنها کاری که دیوی باید انجام می‌داد این بود که بفهمد اسید اکسی موریک تنها حاوی یک ماده‌ی ساده است؛ یعنی تشخیص دهد گازی که بیش از سی سال پیش توسط شله کشف شده بود ماهیت عنصری دارد. او انجام این کار را طی گزارشی در ۱۹ نوامبر ۱۸۱۰ به اطلاع انجمن سلطنتی رساند.

دیوی نام کلر این را برای این عنصر پیشنهاد کرد. این عنوان از کلمه‌ی یونانی کلوروس به معنی «زرد مایل به سبز» قابل مقایسه شدن شده بود. دو سال بعد در ۱۸۱۲، شیمیدان فرانسوی، گیلوساک، نام «کلر» را برای این عنصر پیشنهاد کرد (این نام از جانب بسیاری از ممالک، بجز کشورهای انگلیسی زبان، پذیرفته شد).

گیلوساک با همکاری تنار، و تقریباً همزمان با دیوی، شروع به مطالعه‌ی اسید اکسی موریک کرد. اول، آنان می‌خواستند مشخص واثبات کنند که این ماده فاقد اکسیژن است. دو دانشمند اسید را از میان لوله‌ی چینی سرخ شده بر روی زغال سنگ گذراندند. اگر در گاز کشف شده توسط شله اکسیژن وجود داشت، باید به وسیله‌ی زغال سنگ جذب می‌شد. اگرچه ترکیب گاز ورودی و خروجی بدون تغییر ماند، این آزمایش اعتقاد پیروان لاووازیه را در مورد ترکیب اسید اکسی موریک متزلزل نکرد.

آزمایشات دیوی بشدت بر روی جامعه‌ی علمی معاصرش، که می‌رفت تا قبول کند که موریوم در واقع همان کلر است، اثر گذارد. گیلوساک و تنار، در سال ۱۸۱۳ نظرات دیوی را تأیید کردند. تنها برزلیوس بود که تا مدتها بعد نیز در شک خود نسبت به عنصر بودن کلر پافشاری میکرد. ماهیت عنصری کلر تنها پس از کشف و مطالعه‌ی یود و بروم به صورت حقیقتی انکارناپذیر درآمد.

در سال ۱۸۱۱، شیمیدان آلمانی، شوایگر (۳)، پیشنهاد کرد که کلریک «هالوژن» ان را نام گذاری کردند (هالوژن در زابن یونانی به معنی نمکزاست). دلیل این پیشنهاد این بود که کلر به آسانی با فلزات قلیایی ترکیب می‌شود و نمک تولید می‌کرد. در همان زمان ها این نام پذیرفته نشد ولی بعدها اصطلاح مذکور به گروه عناصر مشابه با کلر یعنی، فلوئور، کلر، بروم، و یود صورت گرفت. برای اولین بار، در سال ۱۸۲۳، کلر به شکل مایع توسط فاراده بوجود امد.

۱-۲ ویژگی های نگرشی آن

خصوصیات فیزیکی :در دما وفشار استاندارد دو اتم کلر تشکیل مولکول ۲ اتمی کلر را میدهد گاز سبز وزرد رنگی است که بوی قوی ومتمایزی دارد (بوی سفید کننده).

پیوند بین دو اتم کلر نسبتا ضعیف است که مولکول رو خیلی واکنش پدیر میکند

نقطه جوش آن در حدود -۳۴ درجه سانتی گراد است اما در دما ی اتاق تحت فشار بالای اتمسفر می تواند مایع شود.

خصوصیت های شیمیایی : همراه با فلور و برم و ید واستاتین کلر عنصری است که از سری هالوزن های گروه ۱۷ هست.کلر تقریبا با همه عناصر تشکیل ترکیب میدهد وترکیبات کلریدها را میسازد.

گاز کلر با بیشتر ترکیبات آلی واکنش میدهد.

نام کلر برگرفته از وازه chloros به معنی سبز مایل به زرد است که اشاره به رنگ این گاز دارد. در یک لیتر آب ۱۰ درجه ۳ لیتر و در آب ۳۰ در جه تنها ۱/۷۷ لیتر کلر حل میشود.

۱-۳ کاربردهای کلر

کلر، عنصر شیمیایی مهمی در تصفیه آب‌، مواد گندزدا که در سفیدکننده و نیز در گاز خردل است. و به همچنین این عنصر در ساخت طیف وسیعی از اجناس مورد استفاده روزمره کاربرد دارد.

برای از بین بردن باکتری و سایر میکروب‌ها موجود در ذخائر آب آشامیدنی به‌کار می رود. امروزه حتی به ذخائر کوچک آب همواره کلر افزوده می‌گردد.

در تولید محصولات کاغذی، مواد ضدعفونی‌کننده، رنگدانه‌ها، مواد غذائی، حشره‌کش‌ها، رنگ‌ها، فرآورده‌های نفتی، پلاستیک، دارو، منسوجات، حلال‌ها، و همچنین محصولات مصرفی بسیار زیادی دیگر کاربرد دارد. در ترکیبات آلی درصورتی‌که کلر جایگزین هیدروژن شود، (لاستیک مصنوعی)، اغلب  انها باعث ایجاد خصوصیات مورد نیاز در این ترکیبات می‌گردد، در ترکیب آلی از این عنصر به‌عنوان عامل اکسید کننده و جانشین، به‌طور گسترده استفاده میشود.

سایر موارد کاربرد این ماده در تولید کلرات‌ها، کلروفرم، تترا کلرید کربن و در استراج برم استفاده میشود.

۱-۴ ایزوتوپهای کلر

در زیرسطح زمین cl 36 قالبا جذب نوترون توسط cl 35یا جذب موآن به وسیله Ca 40 تولید میشود به صورت S-36 و Ar-36 با نیمه عمر درهم ۳۰۸۰۰۰ سال از هم می پاشد . نیمه عمر این ایزوتوپ آبدوست و غیر واکنشی، آن را مناسب تاریخ گذاری زمین شناسی با دامنه ای از ۶۰۰۰۰ تا ۱ میلیون سال می نماید.

دو ایزوتوپ پایدار اصلی برای کلر با جرم ۳۵ و۳۷ وجود دارد که به نسبت های به ترتیب ۳/۱یافت شده و وزن اتمی مقادیر عمده و مشهود ۵/۳۵ را در اتم های کلر ایجاد می کنند. کلر دارای ۹ ایزوتوپ با (خردیزه جرم^[۵]) بین ۳۲ و ۴۰ است که سه عدد از این ایزوتوپ ها به صورت طبیعی یافت می شوند. کلر پایدار ۳۵ (۷۷/۷۵%)، کلر ۳۷(۲۳/۲۴%) و کلر رادیو اکتیو ۳۶ .

۱-۵ روند شیمیایی تولید گاز کلر

کلر به‌وسیله الکترولیز محلول آب نمک حاوی کلرید سدیم تولید م . این عنصر در طبیعت فقط بصورت ترکیب با سایر عنصر ها به ویژه سدیم به شکل نمک طعام^[۶]، و همچنین در کارنالیت و سیلویت، یافت میشود. تهیه کلربا توجه به روش تولید نیاز به محلول آب نمک وجریان برق مستقیم می باشد.

کلر را می‌توان از الکترولیز محلول کلرید سدیم با یکی از چهار روش زیر بدست بیاوریم:

۱-۵-۱  الکترولیز سلول جیوه

اولین روش تولید کلر در مقیاس صنعتی است.در این روش آندهای تیتانیوم بالای یک بستر کاتدی از جنس جیوه مایع قرار می‌گیرد، محلولی از کلرید سدیم بین دو الکترود قرار میدهند . وقتی جریان الکتریکی برقرار می‌شود، کلر در سمت آندهای تیتانیوم آزاد شده ،و در همین حال سدیم با جیوه تشکیل ملغمه‌ می دهند که این ملغمه در دکمپوزر توسط آب به جیوه ،هیدروژن و سدیم هیدروکسید تبدیل می شود. در اینها علاوه بر اینکه مقادیر زیادی انرژی مصرف می‌شود ،نگرانیهائی نیز درباره نشت جیوه به محیط زیست و محصولات بخصوص سود کاستیک وجود دارد.

۱-۵-۲  الکترولیزسلول دیافراگم

یک صفحه آزبست روی شبکه آهنی کاتد قرار می دهیم تا از اختلاط مجدد کلر تشکیل شده در آند و سدیم هیدروکسید تشکیل شده در کاتد جلوگیری بشود. در اینها انرژی کمتری نسبت به روش سلول جیوه مصرف می‌شود ،اما سدیم هیدروکسید را به سختی می‌توان جمع آوری کرد و به ماده‌ای مفید تبدیل کرد. مقدار ناخالصی نمک در سدیم هیدروکسید خیلی زیاد خواهد بود.

۱-۵-۳  الکترولیز غشایی

جدیدترین روش تولید گاز کلر است که در آن از غشاهایی با تراوایی انتخابی استفاده می شود جنس غشاها  پلیمری بوده که نسبت به عبور یون Na+ تراوا بوده  و نسبت به Cl- ناتراوا بوده است این به این معنیست که یون سدیم می تواند از میان غشاء عبور کند در حالیکه این امکان برای Cl- وجود ندارد. در این فرآیند آب نمک به قسمت آند(آنولیت) و سود به همراه آب به قسمت کاتد(کاتولیت) تزریق شده و در حین انجام فرآیند ، آب نمک به تدریج رقیق و سود غلیظ تر می شود این عمل به خاطر عبور یونهای سدیم از میان غشاء به سمت کاتولیت می باشد معمولا یک الکترولایزر بسته به حجم تولید از چندین سل تشکیل شده است همانطور که پیداست قطب منفی جریان برق مستقیم(DC)خروجی رکتیفایر به الکترود کاتد متصل بوده و قطب مثبت به الکترود آند که این جریان برق پتانسیل لازم جهت تجزیه آنولیت و کاتولیت را فراهم میکند.

۱-۵-۴  الکترولیز یاخته پوسته

یک پوسته که به عنوان یک تبادل کننده یون عمل میکند در  یاخته الکترولیز به دو قسمت تقسیم میشود. محلول کلرید سدیم خیس در سمت آند قرار گرفته و اب مقطر در سمت کاتد قرار میدهیم. این روش به اندازه یاخته دیافراگم به صرفه بوده وباز هم تولید هیدروکسیدسدیم بسیار خالص میشود.

۱-۶ واکنش کلی

۲NaCl+ 2H2O —–> Cl2+ 2NaOH + H2

در تولید کلر به روش غشایی از الکترولایزرهای تولیدی شرکت های مختلف مانندآساهی گلاس اودنورا  اوده با تکنولوژی های متفاوت مانند الکترولایزرهای فیلترپرسی SINGLE ELMENT ،GDE و ODC _HCl استفاده میشود.

  انواع مختلف کلر

۲-۱ انواع کلر

استفاده کردن از کلر یک روش متداول ضد عفونی کننه محصوب میشود که بهترین روش برای تعیین میزان کلر مورد استفاده از ان برای ضدعفونی آب استخر، آزمایش کیفیت آب درون استخر در بازه های زمانی کوتاه و اضافه کردن کلر با توجه به اینکه چه نتایجی بدست آمده ، حجم استخر و شرایط آب و هوایی استخر است.

کلر، یک ماده اکسید کننده قوی است . اسید هیپوکلرو به “کلر آزاد” نیز معروف است. از این جهت به این ماده “کلر آزاد” میگن که واقعاً آزاد بوده و می تواند به آلودگی ها حمله کرده و آنها را اکسید کند.این ینی که کلر با اضافه کردن اکسیژن و یا جدا کردن هیدروژن از مولکولهای پاتوژن ها (عوامل بیماریزا)، باعث از بین رفتن اثر آنها بر روی کلر میشود.

مهمترین واکنش شیمیایی که در اثر اضافه شدن کلر به آب اتفاق می افتد، تشکیل اسید هیپوکلرو^[۷] بوده که یک ماده اکسید کننده قوی به حساب می آید .

البته با اضافه شدن کلر به آب، برخی مواد جانبی جدید تولید میشوند که لازمست با اضافه کردن مواد شیمیایی و حفظ تعادل شیمیایی آب استخر، شرایط کافی مناسبی را برای شناگران به وجود بیاوریم.

انواع مختلف کلر جهت ضدعفونی آب استخر نگاهی می اندازیم:

۲-۱-۱ هیپوکلریت سدیم^[۸]

حالت آن مایع است

درصد خلوص: ۱۰تا۱۴ درصد  کلر

مزایا آن:

1. قیمت مناسبی دارد ودر دسترس است
2. بصورت اتوماتیک به استخر توسط پمپ های تزریق به استخر اضافه میشود
3. در مقدار های زیادی تولید شده وبرای هم نیاز دستی ندارد
4. تمام الودگی اب استخر را از بین می برد از جمله کریپتوسپوریدیوم ^[۹] را دارد. (در حالت عادی، حدود ۷ تا ۱۰ روز طول می کشه تا این ماده تمامی کریپتوسپوریدیوم‏ های که در آب استخر وجود دارد را از بین ببرد. میتونیم به سرعت کریپتوسپوریدیوم ها را از بین ببریم .).

معایب آنها:

1. اگر با دست تماس برقرار کند بسیار خطر ناک است باید در هنگام حمل بسیار مراقب بود
2. با اسید ها بقیه مواد شیمیایی به سرعت واکنش میدهد
3. اگر محلول هیپوکلریت سدیم حتی در دمای ۲۶ درجه سانتیگراد و زیر سایه نگهداری بشه هر ماه حدود ۳۰% ضعیف تر شده و خاصیت خود را از دست میدهد و نگه داشتن آن ها بیسار دشوار است . به از اینکه شش ماه گدشت از این شرایط، با یک محلول شیمیایی بسیار ضعیف که درصد خلوص حدودی بین ۱٫۵۳ تا۱۳ درصد دارد، برخورداریم
4. phاب استخر زیاد میشود وقتی محلول هیپوکلریت سدیم به ان اضافه میکنیم و برایبرگردادن آن به میزان قابل توجه (حدود ۷٫۴) باید  به آب استخر اسید اضافه کنیم .

۲-۲ هیپوکلریت کلسیم

حالت آنها: دانه ای، پودری و یا قرصی

درصد خلوص: ۶۵ تا۷۵ درصد کلر

مزایا آن

1. از دستگاه کلر زنی که اتوماتیک است به اسانی استفاده میکنند
2. کمتر بودن میزان مواد شیمیایی تشکیل دهنده جانبی که در اب استخر استفاده میشود
3. به سختی تجزیه میشود
4. میزان کلر در اب را به سرعت افزایش میدهد والودگی هارا از بین میبرد
5. برای کنترل رشد خزه و جلبک در استخربسیار مفید است برای این کار می توانید پودر هیپوکلریت کلسیم را بدون مخلوط کردن با هیچ ماده دیگری هر چند وقت یکبار روی استخر به مقدار کم بپاشید .

معایب آنها

1. باید مطالب شرکت سازنده به درستی مورد استفاده قرار گیرد در غیر اینصورت بسیار خطرناک است
2. باید دور از مواد شیمیایی واسید ها قرار بدهیم
3. وقتی بخواهیم در اب استخرها ی بزرگ استفاده کنیم نیاز به هزینه بالا دارد
4. اگر زیاد وپشتسر هم استفاده شود میزان کلسیم در اب افزایش می یابد
5. ذراتی از هیپوکلریت کلسیم که استفاده نشده اند باید به سرعت از ماده های شیمیایی دورشان کرد ودر فضای ازاد قرار داد

۲-۳ گاز کلر

شکل ۲-۴

به صورت گاز یافت میشوند

درصد خلوص: ۱۰۰ درصد دارای کلر است

گاز کلر در حوضچه های تصفیه آب مورد استفاده قرار میگیرد. وقتی گاز گلر را با اب قاطی میکنیم باعث تشکیل اسید هیپوکلرو (کلر آزاد) و اسید هیدروکلریک شده و خاصیت اسیدی آب را زیاد میکند. کلر هیپوکلریت سدیم و هیپوکلریت کلسیم باعث زیاد شدن خاصیت بازی آب می شوند. بخاط همین خصوصیت در صورت اضافه کردن گاز کلر به آب استخر، لازمست تا با اضافه کردن برخی مواد قلیایی، PH آب را افزایش داده و به میزان مطلوب برگردانیم.

مزایا:

1. در کپسول ها ومخازن تحت فشار داده شده به آنها به سادگی مورد استفاده قرار میگیرد
2. هر سیلندر حاوی گاز کلر که یک تن وزن دارد میتوان مورد استفاده قرار گیرد بخاطر همین مجموعاً هزینه تمام شده جایگزینی و حمل این کپسولها خیلی نیست و این روش از نظر هزینه خوب است.

معایب:

1. احتمال نشت گاز کلر وجود دارد که بسیار خطر ناک است
2. برای استفاده به صورت اینی از گاز کلر نیاز به تجهیزات مورد نیاز است که ازجمله از ان تجهیزات عبارتند از: جرثقیل سقفی، نشتی یاب، اتاق نگهداری، کلرزن، تجهیزات اتوماتیک گران قیمت، تجهیزات تنفسی توضیح داد .
3. برای افزایش ph گاز کلر در اب باید به مقدار قابل توجه ای کلسیم به ان اضافه کنیم

۲-۴ کلرید / هیپوکلریت لیتیم^[۱۰]

درصد خلوص آن ۳۵ درصد از کلر است

مزایا:

1. در زمان زیادی میشود از ان نگهداری کرد
2. حمل ونقل جابجایی ان اسان است
3. قابلیت انحلال پذیری دارد

معایب:

1. هزینه زیادی دارد
2. بسیار خطر ناک است
3. هر چه غلظت ان زیاد باشد بیشتر به سلامتی انسان ضرر میزند

۲-۵ دی کلرو  تری کلرو ایزو سیانوریک اسید سدیم^[۱۱]

درصد خلوص: ۵۰درصد کلر و ۵۰درصد سیانورات برای حالت دی کلرو بودن

۹۰درصد کلر و زیر ۱۰درصد سیانورات برای حالت تری کلرو بودن

Ph آن ۷ برای حالت دی کلرو ۳ برای حالت تری کلرو

مزایا:

1. باید هم زمان هم کلر هم ماده پایدار کننده کلر به اب اضافه شود

معایب:

۱٫بعضی مواقع هر دو ماده شیمیایی به درستی شناخته نمیشود وبه نادرستی مورد استفاده قرار میگیرد. باید در نظر داشت که کلر موجود در این مواد در اب جذب و اکسید کردن میکروارگانیسم ها  مخروط میشود. اما سیانورات هایی که وجود دارد در این موادبر روی هم جمع میشوند وبه تدریج استفاده میشوند و مقدار آن در آب زیاد میشود . مقدار مجاز سیانورات در آب، باید حدود ۱۵-۲۰ میلیگرم سیانورات در لیتر آب میشود . این در صورتی است که مواردی دیده شده که آب استخری کدر بوده و رشد جلبک زیادی در آن اتفاق افتاده و قابل شنا کردن نیستند و بعد از بررسی مشخص شده که بر اثر استفاده داعم از این مواد  میزان سیانورات موجود در آن به بالای چندین صد میلیگرم سیانورات در لیتر آب رسیده!است

۲-۶ دی اکسید کلر^[۱۲]

حالت شکل آن بصورت قرص یا زله ای است

Ph آن ۶ تا۷ است

مزایا:

1. دی اکسید کلر به شدت به کریپتوسپوریدیوم ^[۱۳]ها حمله کرده اند و آنها را از بین می برند . توان آنها برای انجام این کار حدود ۱۰۰ برابر سایر حالتهای کلر در شرایط عادی است .
2. وقتی به طور اتفاقی فضولات حیوانی وارد میشود و یا مدفوع در آب باید با استفاده بطور درست دی اکسید کلر آب استخر را کاملاً ضدعفونی گردد .

معایب:

1. هزینه های ان بالاست
2. زمان نگه داری ان محدود است

[۱] HCL

[۲] NaCl

[۳] NH4Cl

[۴] HCL

[۵] Mass number

[۶] NaCl

[۷] HOCl

[۸] Sodium Hypochlorite

[۹] Cryptosporidium

[۱۰]  (Lithium Chloride / Hypochlorite)

[۱۱] (Sodium dichloroisocyanuric acid & Trichloroisocyanuric acid)

[۱۲] (Chlorine Dioxide)

[۱۳] Cryptosporidium