ای حرفه

مولکولارسیو یا غربال ملکولی نوعی جاذب است که برای خشک کردن و تصفیه مایعات و گازها مورد استفاده قرار می گیرد.جنس انها از نوع کریستال های فلزی آلومینیوم-سیلیکات می باشد.خشک کردن انها ورطوبت زدایی از انها سبب فعال شدنشان می شود.از انجایی که در حین فرایند رطوبت زدایی تغییری در ساختار این مواد ایجاد نمی شود میتوان انها را به صورت خیلی متخلخل ساخت.ابعاد ملکولی ان ها وسایز سوراخها کاملا یکسان می باشد. . این یعنی ایجاد یک غربال با گزینش پذیری ویژه که میتواند مولکولهای باسایز و میزان قطبیت گوناگون را به سادگی یا به آرامی جذب کند ویا کلا” جذب نکند. میزان جذب به سه عامل سایز، قطبیت و میزان اشباع بودن بستگی دارد. طبیعتا” فقط مولکولهایی از سوراخها رد میشوند که هم سایز سوراخ یا کوچکتر ازآن باشند. موکلولهای بزرگتر در سطح زئولیت جذب میشوند و همچنین دربین مولکول های با سایزمناسب،  موکلولی با قطبیت بیشتر، و اشباع نشدگی بیشتر،محکم تر به زئولیت می چسبد.عامل اصلی در توانایی جذب در زئولیت ها,وجود یون های کاتیونی است که در درون شبکه کریستالی زئولیت ها وجود دارند.انها به مانند بارهای مثبت,بارهای منفی ملکول های منفی را جذب می کنند.شکل زیر گویای این مطلب است:

وطبیعتا قطبیت بیشتر می تواند پیوند قوی تری ایجاد نماید. مولکولهای قطبی مولکولهای نا متقارنی هستند که حاوی اکسیژن,گوگرد,کلر و نیتروژن می باشند.پس بین مونو اکسید کربن و آرگون اولی جذب می شود. در واقع تحت تاثیر این بار های مثبت قوی در سطح زئولیت,حتی ممکن است که قطبیت در ملکول ها تحریک و تقویت شوند و ملکول تحت تاثیر جذب الکترواستاتیکی قوی کاتیون ها جذب شود. عامل آخر هم میزان عدم اشباعیت هست. در هیدروکربنها هر چقدر این میزان بیشتر باشد، قطبیت را قویتر میتوان در مولکول تقویت کرد و قویتر در سطح زئولیت جذب میشود. برای مثال، استیلن را از اولفینها و اتیلن یا پروپیلن از سایر هیدروکربنهای اشباع شده را میتوان به راحتی جذب کرد. نحوه جذب و دفع در سطح زئولیت های غربال ملکولی و ایزوترم نوع لانگ مویر:از انجا که جذب در سطح یک زئولیت تحت تاثیر نیرو های فیزیکی هست تا شیمیایی(chemisorption),جذب را با ایزوترم لانگ مویر میتوان تحلیل کرد.طبق این ایزوترم طبق این ایزوترم، میزان جذب یک ماده معین با افزایش فشارآن یا غلظت بالک آن به سرعت به سمت نقطه اشباع میرود و از ان نقطه به بعد، افزایش فشار در دمای ثابت کمکی به جذب نمیکند ودر حقیقت برای زئولیتهای غربال مولکولی، این نقطه اشباع برابر است با پر شدن کامل سوراخ یا حفره با ماده درحال جذب (Adsorbate). لطفا” نمودار زیر را بررسی کنید:

برای احیا بستری از این زئولیتها آنها را با یک گاز حامل (Carrier Gas) داغ برای چندساعت شستشو میکنند و خوشبختانه علی رغم تخلخل بالا دچار تغییر در ساختار کریستالی نمیشوند.  برای زئولیتهایی که به صورت پودر باشند، جذب و دفع از یک نمودار طبعیت میکند و مانند یک واکنش شیمیایی تعادلی، رفت (جذب) و برگشت (دفع) برروی یک خط می افتند ولی در مسیرهای مخالف و به اصطلاح نمودارها ی ایروترم لانگ مویرروی هم می افتند (Coinciding) ولی اگر زئولیت به صورتPellet  باشد، این مساله رخ نمیدهد وبه آن Hysteresis میگویند.انواع زئولیت مولکولارسیو: سه نوع زئولیت A و X و Y کاربرد تجاری به عنوان مولکولارسیو دارند. مولکولارسیوها هم بر اساس جنس وهم بر اساس سایز حفره و هم سایزذره (Pellet, Bead, Powder) دسته بندی میشوند. اگر سایزخود مولکولارسیو بین ۴-۸ mesh  (اندازه ذره بین ۲٫۳۶ تا ۴٫۷۵ میلی متر) باشد، معمولا” در کاربردهای فاز گاز و اگر سایز خود مولکولارسیو بین ۸-۱۲ mesh (اندازه ذره بین ۱٫۷ تا ۲٫۳۶ میلیمتر ) باشد، معمولا” در کاربردهای فاز مایع مورد استفاده قرار میگیرد. پیشتر گفته شد که مولکولارسیوها کریستالهایی از جنس آلومنیوم سیلیکات هستند. این کریستالها دارای حفره هایی با سایز یکسان هستند. شکل کریستالی آنها به صورت چهار وجهی متشکل از  و  میباشد. در شکل زیر نوع A ونوع X  را میبینید ودر ادامه  به ترتیب در باره هر کدام از انها به صورت اجمالی توضیحی داده می شود و هر کدام را معرفی می کنیم.که البته در رابطه با اندازه و سایز زئولیت ها اطلاعاتی جمع اوری شده است که ارایه می شود.

نوعA: وجود کاتیونهای مثبت مثل سدیم و پتاسیم سبب به وجود آمدن قطرهای متفاوت و در نتیجه جذب متفاوت در مولکولارسیو میشود. برای مثال مولکولارسیو نوع A که حاوی سدیم است، دارای حفره هایی به قطر ۳٫۵ آنگستروم میباشد و به ان مدل ۴A گفته میشود.و در شرایط عملیاتی صنعتی میتواند مولکولهایی تا قطر ۴ آنگستروم را جذب کند. اگر تعدادی ازیونهای سدیم را با یون بزرگتری مثل پتاسیم جایگزین کنیم، قطر حفره به ۳٫۲ آنگستروم کاهش میابد وبه آن  ۳Aمیگوییم. همچنین اگر از یون کوچکتری مثل کلسیم استفاده کنیم، قطر حفره به ۴٫۲ آنگستروم افزایش میابد و به آن ۵A میگوییم. امکان استفاده از یونهای دیگر در موارد خاص نیز هست. توانایی ما در ساخت زئولیتهای مولکولارسیو با حفره های هم سایز به زئولیت کمک میکند تا مولکولهای با سایز کوچکتر و یا سایزنزدیک را جذب کند. جدول پایین، قطر تعدادی از مولکولها را نشان می دهد.

ترکیب درصد نوع ۳A  به صورت ۰٫۶ K₂O: 0.40 Na₂O : 1 Al₂O₃ : 2.0 ± ۰٫۱SiO₂ : x H₂O  وکاربرد آن دررطوبت زدایی از جریانهای هیدروکربنی اشباع نشده حاوی موادی مثل پروپیلن و استیلن، رطوبت زدایی از مایعات قطبی مثل اتانول و متانول و جذب مولکولهایی مثل آب و آمونیاک از جریانهای حاوی نیتروژن/ هیدروژن میباشد. ترکیب درصد نوع ۴A به صورت ۱ Na₂O: 1 Al₂O₃: 2.0 ± ۰٫۱ SiO₂ : x H₂O وکاربرد آن در جذب ذراتی مثل SO2، CO2، H2S، C2H4، C2H6 و C3H6 و نیزرطوبت زدایی در سیستم های بسته مایع مثل بسته بندی داروها ویا بسته بندی تجهیزات الکترونیکی میباشد. ترکیب درصد نوع ۵A به صورت ۰٫۸۰ CaO : 0.20 Na₂O : 1 Al₂O₃: 2.0 ± ۰٫۱ SiO₂: x H₂O و کاربرد ان در جداسازی نرمال پارافینها از هیدروکربنهای زنجیره ای و حلقوی، جداسازی H2S، CO2 ومرکاپتانها ازگاز طبیعی میباشد. مولکولهای جذب شده شامل nC4H10، nC4H9OH، C3H8 تا C22H46 و Freon 12 میباشند.نوع X: ترکیب درصد آن به صورت عادی ۱ Na₂O: 1 Al₂O₃ : 2.8 ± ۰٫۲ SiO₂ : xH₂O میباشد که البته یون سدیم قابل جایگزینی با یونهای دیگر هم هست. قطر دهانه حفره ۸ آنگسترم ولی قطر داخل آن ۱۳ آنگستروم است وداخل به شکل بیضوی میباشد (برای یون سدیم) وبه همین دلیل به ان ۱۳X  هم میگویند. کاربرد آن در حذف همزمان H2O و CO2 از هواو نیزحذف H2S و مرکاپتانها از گاز طبیعی و مایعات هیدروکربنی میباشد.نوع Y: این نوع از مولکولارسیوها مقداربیشتری سیلیس در ساختار خود دارند (نسبت بیشتر SiO2 به AlO2 ). باکاهش میزان آلومنیوم دانسیته کاتیونی هم کاهش میابد وزئولیت تمایل بیشتری به جذب مواد آب گریز(Hydrophobic) و مواد آلی (Organophilic) از خود نشان میدهد و همچنین مقاومت زیادی در برابرpH پایین  ودمای بالا (۷۰۰ (  دارد.ازنظرتقسیم بندی چند نوع تقسیم بندی برایشان در نظر گرفته شده که به اختصار توضیح می دهیم.یکی از طبقه بندی ها بر اساس اندازه و شکل بلور های زئولیت می باشد دیگری بر پایه ی اساس و منشا به وجود امدن و شکل گیری ان می باشدکه می توان گفت به دو صورت رسوبی و اتشنشانی است.حالت سوم از تقسیم بندی بر اساس خاصیت های اسیدی یا بازی زئولیت می باشد.که نسبت ها در این تقسیم بندی بدین صورت است که اگر نسبت یون های آلومینیوم به سیلیسیم از۰٫۸ به بالا باشنددر دسته اسیدی قرار می گیرندو اگر بین۰٫۵ تا ۰٫۶ باشد.جزو زئولیت های بازی قرار می گیرند.بیشتر مواد زئولیتی بی رنگ یا سفید هستند.که البته ان هایی که دارای مقدار کمی اهن می باشندرنگشان متمایل به زرد کم رنگ یا اجری می باشد.گفته می شود زئولیت ها زمانی که معلق اند phبالا تولید می کنند که این باعث تجزیه کامل یا نسبی ان ها می شود.بعضی از زئولیت ها درph های پایین هم دچار فروپاشی می شوند اگر چه بعضی دیگر مانندکلینوپتیلولیت درphپایین حدود۲ نیز پایدار می باشد.حتی زمان های کوتاه تری در ph کمتر از ۲ نیز پایداری خود را حفظ می نماید.می توان گفت که نوع ریووبی ان از نوع اتشفشانی ان پایدار تر می باشد

خواص جذب زئولیت ها:امروزه محیط زیست مخصوصا محیط های ابی مملو از الاینده های گوناگون است که سعی شده به راه های مختلف این الاینده هارا از محیط جداسازی کنند.معمولا الاینده هایی که شامل فلزات سنگین میباشد و تجزیه نمی شوند بیشتر مورد بحث قرار می گیرد.زۀولیت های طبیعی با ساختار خاص که مورد مطالعه قرار می گیرند برای جذب انیون سولفات که جزیی از فلزات سنگین است به کار گرفته می شود.از انجایی که اب بسیار مایعی حیاتی است و نقش به سزایی در زندگی ما داردوعلاوه بر ان به علت محدودیت هایی که در منابع ابی وجود دارد و هم چنین به علت پیشرفت علم و صنعت و الوده شدن اب ها از مواد شیمیایی خطرناک ما باید با استفاده از ارایه راه حل بتوانیم از این منبع طبیعی محافظت کنیم بنابراین زهولیت ها با خواصی که دارند به عنوان رزین های طبیعی می تواننداین عمل را انجام دهند.زهولیت ها دارای ساختار چهار وجهی هستند که یک زنجیره بزرگ سه بعدی از این چهاروجهی ها را تشکیل داده که به وسیلهoکه در چهاروجهی sio4(-4)وAlo4(-5) وجود دارد به هم متصل شده اند.ان ها دارای حفره هایی منظم و پشت سرهم هستند که در این حفره ها پر از اب یا کاتیون است.کاتیون هایی که در این حفره ها قرار گرفته است متحرک می باشد و می توانند با کاتیون های دیگر جابه جا بشوند و هم چنین این کاتیون ها به زهولیت ها این قدرت را می دهد که بتوانند بعضی ملکول های قطبی  را روی روی سطح خودش جذب کند.درباره آب موجود در زهولیت ها باید بگوییم که می توانند در شبکه زهولیت در رفت و امد باشند و از شبکه خارج یا به آن وارد شود.زهولیت های طبیعی و مصنوعی زیادی وجود دارند. در کشورهایی مثل امریکا و مکزیک و بلغارستان و…هم منابع بزرگی موجود استو هم چنین در ایران ذخایر بزرگی شناخته شده وگفته شده است که توانایی زئولیت زایی در این خاک بالاست.اما با وجود این همه باز هم تعداد کمی اززئولیت ها کابرد صنعتی پیدا کرده است.به طور مثال زئولیت۱۳-x در جداسازی گازها در جریان دایمی اشان,تمییز کردن هوا,شیرین سازی گازهای طبیعی,خشک کردن گازها,فرایندگازهای طبیعی در پتروشیمی و هم چنین مرکاپتان ها را در شوینده ها حذف می کند.وقادر به جذب ترکیب گوگرد یک ماده ی سمی می باشد.می خواهیم درباره چگونگی تشکیل بافت کاتیونی بر روی زهولیت صحبت کنیم که البته گفته شد که این خاصیت کاتیونی باعث جذب آنیون ها می شوند.سورفکتانت کاتیونی,ملکول های آلی هستند که ویژگی

دوگانه آب دوستی و آب گریزی رادارند.در ابتدا این ماده به صورت مونومر در محلول هستند و زمانی که درجه حرارتشان بالا می رود تا اندازه خاصی که در اصطلاح بحرانی می گویند,متجمع می شوند که آن را ماسیل می نامند که به صورت زنجیره ی طولانی هیدرو کربنی هستند.یک سر آنها مثبت است.در ساختار زهولیت ها  الومینیوم با سیلیسوم موجود بر روی زهولیت جابه جا می شود وروی ساختار آن قرار می گیرد و ایجاد بار منفی بر روی سطح می کند.ماسیل ها در غلظت پایین خود یعنی همان حالت مونومرهای سورفکتانت می توانند از قسمت مثبت خودشان جذب مکان های منفی زهولیت شوند و خاصیت زئولیت که می تواند آلاینده های آنیونی را جدب کند فعال سازد.حال طریقه قرار گرفتن سورفکتانت بر روی سطح زهولیت توضیح می دهیم. سورفکتانت ازطریق سرمثبت خود جذب قسمت های منفی درون زهولیت می شوند,پس یک لایه از این ماده بر روی زئولیت ایجاد می شوند.هنگامی که غلظت سورفکتانت افزایش پیدا کند و به نقطه ی بحرانی اش برسد,بر هم کنشی بین این زنجیره هیدروکربنی به وجود می اید که باعث می شود لایه دومی روی سطح زئولیت ایجاد شود که ین لایه به صورتی است که زنجیره های هیدروکربنی ان درون لایه اول جذب می شود و به روی سطح زهولیت نفوذ می کند و قسمت های مثبت آن به سمت خارج قرار می گیرد که باعث می شود زئولیت خاصیت کاتیونی پیدا کند.گفته شد که چون زهولیت ها ساختار منفی دارند به آنیون تمایل کمتری دارند  و یکی از روش های اصلاح زئولیت را بیان کردیم در ادامه میخواهیم به بحث درباره ی کاربرد های زئولیت ها در تصفیه آب و فاضلاب بپردازیم,که شامل حذف آمونیوم ,فلزات سنگین,آنیون های غیر آلی و مواد آلی می شوند .۱)آمونیوم:چون زئولیت یک عاملی است برای تعویض کاتیونی,می توان آن را برای آلاینده های کاتیون مورد استفاده قرار داد.زئولیت به دلیل داشتن بار منفی در بافت ها وحفراتش و جایگزین کردن و به تعادل رساندن بارش با کاتیون هایی مانند سدیم,پتاسیم,کلسیم و منیزیم به تعادل می رسند و این کاتیون ها به راحتی می توانند کاتیون های مضری که در فاضلاب هستند را پاک سازی می کند.مانند آمونیوم که بیشتر از فاضلاب های شهری وصنعتی و پس ماند کشاورزی ها دفع می شوند که از جمله راه های پاکسازی ان ها همان جاذب های زهولیت است. ۲)فلزات سنگین:این روزها به علت افزایش جمعیت وپیشرفت صنعت دیده می شود که حضور فلزات سنگین باعث نگرانی جمعیت جهان شده است.این فلزات بسیار سمی بوده و اثرات بسیار بد و مخربی بر روی انسان ها می گذارد.از جمله فلزات سمی که در اب ها مشاهده می شود,جیوه ,سرب,نقره,کروم,روی,نیکل,کبالت و… میباشد.در طی تحقیقات انجام شده,گفته می شود که فلز سنگین سرب به وسیله ی زئولیت به خوبی جذب می شود و هم چنین اگر زئولیت را توسط Nacl اصلاح کنیم باعث گیر انداختن فلزات سنگین بیشتر ی می شود.درصد اسیدی وبازی زهولیت ها یا همانpb مشخص کننده بیشترین گرایش به تعویض کاتیونی زئولیت هاست.۳):آنیون های غیر الی:که شامل انواع یون های اسیدی ,شبه فلزات وآنیون های فلزی است. یون های اسیدی مانندclo4*-1,F*-1,po4*-3,so4*-2 به ندرت در   فاضلاب ها یافت می شود که البته غلظت بالای ان هاباعث الودگی آب می شود و بقیه آنیون های غیر الی مهم مانند Cr,As هستند که استفاده از زئولیت های طبیعی در حذف کردن ان ها تاثیر به سزایی ندارد.به همین علت  باید این  زئولیت ها به روش مختلفی اصلاح شوند.که به علت سطح ویژه بالا و بار منفی زیاد زهولیت ها دانشمندان اصلاح انان را برپایه ی سورفاکتانت های کاتیونی مثل تترا متیل  آلومینیوم,اکتا دسیل تری متیل الومینیوم و… انجام دادند. اما مشاهده کردند که این حالت با حالت طبیعی زهولیت  در میزان جذب ان تفاوتی ندارد.۴)مواد الی: این مواد جزو اصلی ترین الاینده های اب می باشد.که حذف کردن ان یکی از معضل های جامعه است.که از جدب کردن به علت مزایای ان مانند هزینه پایین ,سادگی طراحی . اینکه به مواد سمی حساسیت ندارد توجه شده است.۱)جذب مواد رنگی:رنگ ها الاینده های بسیار سمی برای آب می باشد که باعث می شود نور خورشید به اب نرسد و این دلیلی برای کاهش واکنش فتوسنتز به شمار می ایند.این الاینده ها توسط کارخانه های رنگ سازی,قالی بافی,چرم سازی ,از طریق دفع فاضلاب وارد آب ها می شود.بعضی از این رنگ ها بسیار خطرناک و سمی و سرطانی می باشد.برای پاکسازی ان ها از زهولیت ها بهره می گیرند.طی تحقیقات محققین متوجه شدند که قدرت جذب زئولیت ها برای رنگ های کاتیونی بیشتر انیونی است که ان هم با اصلاح کردن زئولیت به وسیله سورفاکتانت می توان برای الاینده های انیونی هم به کار برد.۲) عناصر هیومیک:این عناصر موجود در خاک در مواد الی فراوان یافت می شود تقریبا گفته شده ۸۰درصد است.که این عناصر ضررات جبران ناپذیری را پس از فرایند گند زدایی به جا می گذارد.که برای دفع ان از

زئولیت استفاده می شود.قابل ذکر است که خواص جذب زهولیت های طبیعی به ساختار شیمیایی انها برمیگردد.۳)سایر مواد الی:به جز مواردی که ذکر شد مواد الی هایی وجود دارد که مضز تر و قابل اهمیت تر از سایر می باشند از جمله حشره کش ها,مواد دارویی,سورفاکنات ها,ترکیبات نفتی که این مواد حاصل منابع صنعتی می باشند.که برای دفع آنها باید از زهولیت های اصلاح شده استفاده کرد که میزان جذب ان هم بستگی به قدرت سورفاکتانت ونوع پوشش زهولیتمان دارد.اکنون به سراغ یکی دیگر از کاربرد های زهولیت ها می رویم که در رابطه با پرورش پرندگان می باشد. گفتع شده است با وجود فراوانی زهولیت در کشورمان هنوز ارزش کاربردهایش در صنعت پروش شناخته نشده است.از جمله ویژگی که برای زهولیت ها برشمردیم ساختار ان ها می باشد که با انجام جابه جایی کاتیونی از طریق اکومینیم های سه ظرفیتی به جای سیلیکات های سه ظرفیتی است که این ساختار باعث شده است که بتواند خاصیت جذب را دارا باشدو این بهترین ماده دفع کننده سموم قارچی در این صنعت به حساب می اید.می دانیم که زهولیت ها دارای خاصیت هایی از جمله آبگیری بالا,ظرفیت و تخلخل زیاد برای جذب سم ها ست,در هنگام آبگیری پایداری خود را حفظ می نماید,گازهای سمی موجود را با قابلیت زیادش جذب می کند.ملکول ها را به راحتی غربال می کند,دیده شده است که در بعضی واکنش ها به عنوان کاتالیزور استفاده می شود.با ان همه کاربرد متوجه می شویم که در صنعت طیور می توان از ان به عنوان حذف و درمان مسمومیت های قارچی بهره برد.گی ازمایش هایی که انجام داده شده میبینیم که زئولیت ها توانایی زیادی در دفع کردن سموم قارچی از جمله افلاتوکسن ها واکراتوکسین ها را به خوبی دفع و خنثی می کند.هم چنین در سالن هایی که طیور پرورش می یابند سطح امونیاک بالاست ,با پاشیدن زئولیت در سالن میزان ان کاهش پیدا می کند و این سبب می شود که از ایجاد مسمومیت های امونیاک جلوگیری شود و هم چنین بیماری های تنفسی,عفونی در پرندگان,یون زئولیت در جذب امونیاک بسیار قدرتمند است.یکی دیگر از خاصیت آن کاهیدن میزان سختی اب است که این می تواند برای طیور مفید باشد.در میان طیور بیماری دیسکندروپلازی در طیوری است که گوشتی اند که البته به علت این است که همراه با جیره هاشان ویتامینA تجویز می شود.زئولیت ها چون ظرفیت بالایی دارند می توانند وارد بدن ان ها شده و با افزایش ظرفیت معده هاشان انها را خوش

اشتها تر کند و علاوه بر ان انواع مواد سمی که وارد دستگاه گوارششان شده است را جذب کند.جالب اینکه اگر زئولیت را به همراه ویتامینA به بدن طیور تخمک گذار کنیم باعث استحکام پوسته تخم مرغ می شود میبینیم که زئولیت در این صنعت نیز بسیار قدرتمند است.حال درباره کاربرد زئولیت در صنعت کشاورزی می پردازیم.از عواملی که زئولیت ها را پرکاربرد ساخته است ساختمان شیمیایی,در دسترس بودن,اقتصادی بودن است.که البته باز هم زئولیت های طبیعی نمیتوانند با نوع مصنوعی ان مقابله کنند.یکی از کاربردهای ان در صنعت کشاورزی فراهم اوردن مواد مغذی خاک می باشد بدین شکل که پس از جذب کاتیون های نیاز گیاهان نظیر پتاسیم وامونیوم از طریق انیون هایشان و سپس طزریق ان به خاک گیاهان به عنوان حاصلخیز کننده عمل کند و هم چنین علاوه بر این مواد مغذی اصلی می توان یون هایی که گیاهان به ان ها نیاز دارند مانند اهن,مس,منگنز و روی را برایشان فراهم سازند.بسیاری از کودها حاصلخیزی خاک را کم میکنند. از طریق زئولیت ها میتوان کود ها را رقیق کرد و حاصلخیزی خاک را کنترل نمود.زئولیت ها میزان شار ورودی را در بیشتر زمینه ها کم می کند این خاصیت در واکنش های تبادل یونی و انحلال کانی ها روند کندی را ایجاد می کند که باعث می شود حاصلخیزی خاک حفظ شود.هم چنین زئولیتی مانند کلینوپتیلولیت می تواند کمک کند که مواد به ارامی رها شوند و این در عرصه ی تزریق کودهای پرفشار آمونیکی کارامد است زیرا باعث می شود که فشار ان کنترل شود زیرا مقدار زیاد این کود باعث می شود که ریشه محصولات کشاورزی بسوزد و کاملا سمی باشد.با استفاده از زئولیت کلینوپتیلولیت اشباع شده از پتاسیم یا نیتروژن می توان این دو ماده را در اختیار گیاهان قرار داد. اگر مخلوط کلینوپتیلولیت اشباع ازNh4 به همراه سنگ فسفاته داشته باشیم باعث می شود در خاک N,Pرا اضافه کند که این باعث حاصلخیزی خاک می شود.زئولیتها با ساختا رخود قادرند ۷۰درصد وزن خود را اب جذب کنند بدون اینکه خاک غرقه شود یا دچار مشکل دیگری بشود.برای همین موضوعات در هنگام کشاورزی و پرورش گیاهان حدود۲۵درصد زئولیت را به خاک گیاهان می افزایند یعنی تقریبا ۱سانت و نیم روی زمین زئولیت ریخته می شودو با وسیله ای ان را با خاک مخلوط می کنند. افزودن زئولیت در خاک هم چنین باعث تهویه ,حاصلخیزی خاک می شود.که این امر با صرف هزینه و وقتی که برایشان دارد باعث بازدهی بیشتر گیاهان و

سرسبزی ولطافت ان ها را به همراه می اورد,که این هزینه ها را جبران می سازد.اگر بخواهیم زئ.لیت های تجاری را برای کاربرد کشاورزیش افزایش یابد باید دقت داشته باشیم که زئولیت ها بتوانند نیاز های هر یک از محصولات را شناسایی و برطرف نمایدو بهترین استفاده از صنعت کرد.

منابع:

Molecular sieves.principles of synthesis and identification.R.Szostak 1

Picture from this :www.gracedavison.com/eusilical/product/zeolite 2

Mesh fromWikipedia,the free encyclopedia 3

۴:s.Wang and C.U.Peng,naturalzeolites as effective adsorbents in water and waster water

۵هادی قربانی و محمد اکبری شمسی خان,کنفرانس زمین شناسی مهندسی

۶:kazemian,H,omission cation heavy metals industrialsewage and mineral at support zeolite .Iran1378