عسل محصول غذایی پر ارزشی است که از قرن ها پیش به عنوان عالی ترین و مقوی ترین غذاها شناخته شده و به واسطه ویژگی های شفا بخش خود به عنوان دارو و درمان اکثر بیماری ها در بین تمام ملل کاربرد داشته است.
ترکیبات عسل
عسل مهم ترین منبع مواد قندی طبیعی است. قند های اصلی تشکیل دهنده عسل، مانند گلوکز و لوولوز را قند های ساده ( منوساکاریدها) می گویند. علاوه بر قند های ساده قند های مرکب مانند مالتوز، ساکاروز و لاکتوز (پلی ساکاریدها) نیز در عسل وجود دارند.
عسل به لحاظ داشتن برخی از مواد تخمیری در تبادلات غذایی و کمک به هضم غذا در میان خوراکی ها بالاترین مرتبه را دارد. مواد تخمیری در عسل شامل؛ آمیلاز، اینورتاز، کاتلاز، پروکسیداز و لیپتاز می باشد.
عسل دارای ویتامین های تیامین (B1)، ریبوفلامین (B2)، اسید پانتوتنیک (B5)، نیاسین (B3)، پیریدوکسن (B6) و اسید اسکوربیک (C) است. مقدار ویتامین های موجود در عسل به مقدار گرده ی گلی بستگی دارد که توسط زنبورهای عسل افزوده می شوند. همچنین عسل تصفیه نشده و عسل با موم از نظر ویتامین غنی تر است.
عسل دارای انواع پروتئین، اسید های آمینه، اسید های آلی مثل اسید فرمیک، مشتقات کلروفیل، مقداری آنزیم و محرک های حیاتی و رایحه معطر است.
املاح معدنی در عسل فراوانند از جمله؛ کلسیم، سدیم، پتاسیم، منگنز، آهن، کلر، فسفر، گوگرد و ید.
ویژگی های عسل
- عسل یک میکروب کش قوی و ضد عفونی کننده طبیعی است. از آنجایی که عسل حاوی مواد آنتی باکتریایی است، می تواند به خوبی باعث بهبود زخم ها شود همچنین نوعی تشعشعات رادیواکتیوی نیز دارد که می تواند در مبارزه با عفونت موثر باشد.
- عسل به راحتی هضم می شود. مولکول های قند موجود در آن می توانند به راحتی به سایر قند ها تبدیل شوند؛ به همین جهت حتی حساس ترین معده نیز می تواند آن را به سادگی هضم کند.
- عسل منبع غنی از آنتی اکسیدان است و به همین دلیل نقش بزرگی در جلوگیری از سرطان و همچنین بیماری های قلبی دارد.
- سطح کالری عسل پائین است. عسل در مقایسه با سایر مواد قندی ۴۰ درصد کمتر کالری دارد. به این ترتیب هرچند انرژی عسل بسیار بالاست اما موجب اضافه وزن نمی شود.
- عسل به سرعت در خون پخش می شود و با آزاد سازی سریع مولکول قند به عملکرد بهتر مغز، که اصلی ترین مصرف کننده قند در بدن است، کمک می کند و مانع بروز خستگی می شود.
- عسل در سلامت و ساخت عوامل خونی موثر است و بخش مهمی از انرژی مورد نیاز برای ساخت عوامل خونی را تامین می کند. به علاوه باعث تمیز شدن خون می شود و جریان خون را تنظیم و آسان می کند و مانع بروز مشکلات عروقی و تصلب شرایین می شود.
- عسل هرگز فاسد نمی شود. در دمای اتاق قابل نگهداری است و نیازی به یخچال ندارد.
- عسل در درمان آلرژی های فصلی برای ساکنان مناطقی که عسل از گل های همان منطقه به دست آمده، بسیار مفید است.
- عسل به علت داشتن گلوکز و فروکتوز که باعث تولید انرژی سریع (حاصل از سوختن گلوکز) و طولانی (حاصل از سوختن فروکتوز) می گردد، برای تقویت قوای جنسی و درمان ناتوانایی های مربوط به آن موثر است.
- عسل تنها غذایی است که استفاده از آن باعث نابودی چرخه طبیعت نمی شود.
- عسل یکی از مواد مفید در مبارزه با قارچ ها و میکروب ها به شمار می رود و می تواند پینه های دست و پا را التیام بخشد.
- عسل در سلامتی و محکم ساختن دندان ها و لثه نقش دارد و رنگ دندان را سفیدتر می کند.
- عسل برای روده بسیار مفید است.
- عسل سستی و بی حالی عضلات را رفع می کند.
- عسل پادزهر خوبی برای سموم به خصوص مسمومیت های غذایی به شمار می رود.
- عسل منبع خوبی برای تامین ویتامین ها و املاح معدنی مورد نیاز بدن است.
- با ارزش ترین خواص تغذیه ای عسل در تولید انرژی و مکملی برای فراهم کردن میزان کالری بدن است. لذا در تامین انرژی روزانه به خصوص در فعالیت های پر تحرک بسیار حائز اهمیت است.
- مواد اسیدی با وجود مقدار اندکشان درعسل، نقش مهمی در طعم و عطر عسل دارند. عطر و رایحه عسل (ترکیبات آروماتیک) که مجموعی از عطر و طعم گل و گیاهان طبیعت است، نشاط و شادابی خاصی به فرد تغذیه کننده از عسل می دهد.
منبع: کتاب عسل درمانی نوشته جمشید خدادادی
